Πολύ ακριβά κοστίζει το όνειρο της απόκτησης κατοικίας, με την αύξηση των επιτοκίων και το ράλι στις τιμές των κατασκευαστικών υλικών να καθιστούν απαγορευτική την ιδιοκατοίκηση και ιδιαίτερα από νέους, ενώ την ίδια στιγμή επιστρέφει το δίλημμα αγοράς κατοικίας με στεγαστικό δάνειο ή ενοίκιο. Με την αύξηση των τιμών των ενοικίων αλλά και των τιμών πώλησης, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να εξετάσουν αρκετές παραμέτρους.
Το ερώτημα αφορά σήμερα περισσότερα νοικοκυριά, συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, λόγω των συνεχόμενων αυξήσεων στα επιτόκια και παρά τις προσπάθειες των τραπεζών να προωθήσουν στεγαστικά προϊόντα. Η αγορά κατοικίας έχει εισέλθει σε ένα νέο κύκλο ανόδου των τιμών πώλησης αλλά και των ενοικίων για ορισμένες περιοχές της Λευκωσίας ή επαρχίες της Κύπρου.
Σήμερα για ένα στεγαστικό δάνειο €200.000, εξόφληση πληρωμής σε 20 χρόνια και με μέσο επιτόκιο αγοράς 4,5% η μηνιαία δόση είναι περίπου 1.270. Ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση το επιτόκιο να είναι 4% η δόση υπολογίζεται στα €1.210 με 20 χρόνια αποπληρωμής. Ένα ποσό που δεν θεωρείται ευκαταφρόνητο με τα σημερινά δεδομένα, όταν η δόση είναι λίγο πιο κάτω από το μέσο μισθό στην Κύπρο και μεταξύ άλλων ο ενδιαφερόμενος αγοραστής θα πρέπει να έχει στην άκρη ένα ποσό για να χρηματοδοτήσει τουλάχιστον το 30% της αξίας του ακινήτου. Ουσιαστικά με το ποσό των €200.000 ο ενδιαφερόμενος έχει τη δυνατότητα να αγοράσει ένα διαμέρισμα κάτω από 100 τ.μ και στην καλύτερη περίπτωση να είναι μεταχειρισμένο. Αν η αξία του ακινήτου είναι μεγαλύτερη αυτό σημαίνει μεγαλύτερο ποσό δανείου. Φυσικά οι τράπεζες παρέχουν σχέδια, τα οποία τα πρώτα χρόνια έχουν σταθερό επιτόκιο οπότε δεν μεταβάλλεται η δόση δανείου ανάλογα με τις πολιτικές που ακολουθεί η ΕΚΤ ή η τράπεζα παρέχει την ευχέρεια για μεγαλύτερη χρονική διάρκεια αποπληρωμής του δανείου που συνεπάγεται μικρότερη δόση.
Πάντως ακόμη και με τα σημερινά δεδομένα, όπου τα ενοίκια σ΄ορισμένες περιοχές παραμένουν σταθερά, το μίσθωμα για ένα διαμέρισμα κάτω από 100 τ.μ , ανάλογα με την περιοχή είναι μεταξύ €750 και €1.000 και πιο κάτω από τη δόση ενός στεγαστικού δανείου. Μια πολιτική που άλλαξε τον Ιούλιο του 2022 όταν άρχισαν οι αυξήσεις των επιτοκίων από την ΕΚΤ και πριν η αγορά ενός ακινήτου ήταν μια συμφέρουσα επιλογή.
Θέλει σκέψη
Το στεγαστικό δάνειο δεν είναι φθηνή υπόθεση. Επίσης υπάρχει και η δέσμευση αποπληρωμής, με ότι αυτό συνεπάγεται. Με την προϋπόθεση ότι υπάρχουν και ίδια κεφάλαια και ο ενδιαφερόμενος δανειζόμενος πληροί τα βασικά τραπεζικά κριτήρια και να έχει σταθερό εισόδημα, τότε είναι καθαρά θέμα κόστους. Το ερώτημα πλέον είναι κατά πόσο είναι συμφέρουσα εναλλακτική σε σχέση με ένα μεγάλο ενοίκιο, δεδομένου ότι στο τέλος της περιόδου αποπληρωμής το ακίνητο μένει στην ιδιοκτησία του δανειολήπτη. Το επιτόκιο που αφορά δάνεια για αγορά κατοικίας αυξήθηκε στο 2,95% τον Νοέμβριο, σε σύγκριση με 2,93% τον προηγούμενο μήνα. Ουσιαστικά το πραγματικό ετήσιο κόστος (ΣΕΠΕ) που καλείται να πληρώσει ο ενδιαφερόμενος, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας είναι 3,63% τον Νοέμβριο του 2022 από 2,86% το 2021 και 2,78% το 2020.
Συνέχεια αυξήσεων το 2023
Η προσαρμογή των επιτοκίων το 2023 θα είναι πιο σταδιακή αλλά θα έχει και μεγαλύτερη διάρκεια. Αντίστοιχα, οι δόσεις που θα κληθούν να πληρώσουν οι δανειολήπτες θα αυξάνονται λιγότερο απότομα από εδώ και πέρα, αλλά ο λογαριασμός θα είναι τελικά μεγαλύτερος. Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, διευκρίνισε ότι οι επόμενες αυξήσεις θα είναι επίσης μισής ποσοστιαίας μονάδας, αλλά υπονόησε ότι θα γίνουν αρκετές μέσα στο 2023. Είπε ότι η εκτίμηση της αγοράς, ότι το τελικό επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων της ΕΚΤ θα είναι το 3%, δεν αντιστοιχεί στις προβλέψεις της κεντρικής τράπεζας για τον πληθωρισμό, υπονοώντας, ότι η πρόθεση είναι το τελικό επιτόκιο να φθάσει σημαντικά υψηλότερα από το επίπεδο αυτό.
ΠΗΓΗ Philenews
