Στάση αναμονής τηρεί η κτηματαγορά και αναμένει πώς θα κινηθεί το real estate στην Κύπρο μέσα στο νέο περιβάλλον που δημιουργεί στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Νοτίου Ευρώπης ο πόλεμος στο Ισραήλ.
Αν και η προσοχή όλων παραμένει για την ώρα καρφωμένη στις πολεμικές επιχειρήσεις και τις μεγάλες απώλειες σε ζωές, οι επιχειρηματίες στον τομέα της ανάπτυξης γης αναμένουν να διαπιστώσουν κατά πόσο οι εξελίξεις στο Ισραήλ θα οδηγήσουν το επόμενο διάστημα σε επενδύσεις στην Κύπρο από Ισραηλινούς, είτε σε γη, είτε σε οικοδομικά συγκροτήματα, είτε σε μεταφορές επιχειρήσεων στην Κύπρο, δράσεις που ίσως οδηγήσουν σε νέες αυξήσεις τιμών, τόσο για αγορά όσο και για ενοικίαση ακινήτων.
Προς το παρόν δεν είναι εύκολη η εξαγωγή συμπερασμάτων, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις στο Philenews του Πάνου Δανού, διευθύνοντα συμβούλου του Γραφείου Δανός και του διευθύνοντα συμβούλου της Ask Wire, Παύλου Λοϊζου. Τονίζεται όμως παράλληλα ότι είναι θέμα λίγου χρόνου να φανούν θετικές ή αρνητικές επιπτώσεις.
Για τον κ. Δανό, υπάρχουν δύο βασικά σενάρια για τις τυχόν αναταράξεις και επιπτώσεις στο εγχώριο real estate, αναλόγως της εκτόνωσης της κατάστασης στο Ισραήλ. Ένα θετικό σενάριο, εάν η κατάσταση εξομαλυνθεί σύντομα και ένα πιο δυσμενές, εάν οι εχθροπραξίες τραβήξουν σε μάκρος. Ο ίδιος επισημαίνει πως η κρίση στο Ισραήλ βρήκε την κυπριακή αγορά σε μια περίοδο που αποτελεί hot spot (και) για τους ξένους επενδυτές.
«Η αγορά ακινήτων ακολουθεί με μια χρονοκαθυστέρηση περίπου 8-10 μηνών τις διεθνείς εξελίξεις, δηλαδή οι επιπτώσεις από την κρίση στο Ισραήλ θα χρειαστούν διάστημα 8-10 μηνών για να φανούν στο εγχώριο real estate. Κατά συνέπεια, εάν μέχρι τότε έχει καταλαγιάσει η κατάσταση, τότε ενδεχομένως οι επιπτώσεις να είναι ήπιες και να αποφευχθεί μια σημαντική πτώση και το χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει έως τότε, σε συνδυασμό με τη χρονοκαθυστέρηση, θα αποτελέσει κάτι σαν «γέφυρα», οπότε οι κραδασμοί δεν θα φανούν. Άλλωστε, το κυπριακό real estate ήταν σε ανοδική φάση και αυτό σχετιζόταν και με τις ξένες άμεσες επενδύσεις σε διαφόρους τομείς ακινήτων».
Ο κ. Δανός σημειώνει ακόμα πως «αν τα πράγματα δεν πάνε καλά και έχουμε μια κατ’ ανάγκη ύφεση, αυτό θα επηρεάσει και την Κύπρο, που πριν από την ισραηλινή κρίση ήταν hot spot για τους διεθνείς επενδυτές, αλλά και για τους ίδιους τους Ισραηλινούς, οι οποίοι την έβλεπαν ως επενδυτικό προορισμό, που προσέφερε ευκαιρίες, σημαντικά και δυναμικά spreads και αποδόσεις έναντι των πιο ώριμων ευρωπαϊκών, δηλαδή είχε στρατηγικό πλεονέκτημα».
Κατά πόσο οι τιμές πώλησης και τα ενοίκια θα καταφέρουν να σταθεροποιηθούν, εν μέσω πληθωριστικών πιέσεων, περιμένοντας να «περάσει η καταιγίδα», είναι κάτι που θα φανεί προσεχώς, αναφέρει ο κ. Δανός. «Σε κάθε περίπτωση, από τη μία πλευρά θα βρίσκεται η ακρίβεια, η ανασφάλεια της αγοράς, η ανησυχία για τις επιπτώσεις της πολεμικής σύρραξης, η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους και των τιμών υλικών, ενώ από την άλλη πλευρά της «ζυγαριάς» θα βρίσκονται η έλλειψη ποιοτικών χώρων σε γραφεία και αποθηκευτικούς χώρους, η ανάγκη για ενίσχυση του αποθέματος κατοικιών, τα κρατικά προγράμματα στήριξης της κατοικίας για νέους και πρόσφυγες αλλά και ο ανοδικός «βηματισμός» των developers».
«Επίσης, μια πτυχή που ήδη συζητείται είναι κατά πόσο θα μπορούσε τυχόν απορρόφηση και ενσωμάτωση σημαντικού αριθμού επενδυτών – επιχειρηματιών που απομακρύνεται από το Ισραήλ να παίξει ρόλο στην τόνωση του real estate και του κατασκευαστικού κλάδου στην Κύπρο, σε σχέση με την εγκατάστασή τους. Γενικότερα, πάντως, εκτιμούμε ότι επενδύσεις και projects που είναι ήδη σε εξέλιξη δεν θα επηρεαστούν πολύ, ωστόσο, τα νέα σχέδια ίσως παρουσιάσουν προβλήματα, ιδίως όταν έρχονται από ξένα funds και διεθνείς επενδυτές», καταλήγει ο κ. Δανός.
Π. Λοϊζου: Είναι νωρίς για συμπεράσματα
Ο κ. Λοϊζου εξηγεί ότι «δεν έχουμε δει αυξημένο ενδιαφέρον από Ισραηλινούς μετά την κρίση, αλλά αναμένεται η κατάσταση να αλλάξει (και να υπάρξει αύξηση) μέσα στις επόμενες εβδομάδες, τόσο για ενοίκιο (άμεσα 1-12 μήνες) όσο και για αγορά κατοικιών (6+ μήνες) στην Κύπρο.
Οι πόλεις που ιστορικά καταγράφουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι η Λεμεσός, η Λάρνακα και σε μικρότερο βαθμό η Πάφος. Η αυξημένη ζήτηση από Ισραηλινούς μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των ακινήτων, τόσο για ενοίκιο, όσο και για αγορά. Αναμένεται αυξημένο ενδιαφέρον για προσωρινές στέγες μέσω πλατφορμών βραχυχρόνιων μισθώσεων, όπως το Airbnb. Λόγω της χρονικής περιόδου – τέλος της τουριστικής σεζόν – πολλές κατοικίες (ή και άλλα τουριστικά καταλύματα), που συνήθως έχουν χαμηλή πληρότητα, αναμένεται να ενοικιαστούν. Είναι νωρίς όμως να εξάγουμε οποιαδήποτε συμπεράσματα».
ΠΗΓΗ philenews
